'Skrİpal'İ İngİlİzler zehİrlemİş olabİlİr'
Zehirli madde A-234'ün mucidi, Sputnik'e özel röportaj verdi.
Kimya uzmanı Profesör Doktor Leonid Rink, zehirli madde A-234'ü geliştirilen grubun üyelerinden biriydi. İngiliz yetkililer, eski Rus çifte ajan Sergey Skripal'e ve kızına yapılan saldırıda bu kimyasal silahın kullanıldığını iddia ediyor ve bu konuda doğrudan Rusya'yı suçluyor.

Profesör Rink, Sputnik'e verdiği özel röportajda söz konusu maddenin nasıl icat edildiğini, bu teknolojinin nasıl herkese açık hale geldiğini ve Londra'nın 'Skripal Dosyasından' sistem numunelerini niçin Moskova'ya teslim etmeyi reddettiğini anlattı.
- Sizin A-234 maddesinin geliştirilmesiyle bir alakanız var mıydı?
Evet. Benim doktora tezimin temelini oluşturdu.

O zaman Şihany kentinde, Organik Kimya ve Teknoloji Devlet Bilim ve Araştırma Enstitüsü'nün (Sovyet döneminde kimyasal silahlar geliştiriyordu) şubesinde çalışıyordum, kıdemli araştırma görevlisi ve laboratuvar şefiydim.

Orada 1990'ların başına kadar toplam 27 yıl çalıştım, sonrasında sadece sivil biyokimyasal projelerle ilgilendim. Noviçok (A-234) üzerinde Şihany ve Moskova'da teknoloji, toksikoloji, biyokimya uzmanlarından oluşan büyük bir grup çalışıyordu.

Önce bir numune sentezlenecek, ardından sistemin etkili olması ve her türlü dağıtım aracında etkisini koruması için gerekli 10 bin koşul yerine getirilecekti.

Sonuç itibarıyla çok güzel sonuçlar elde ettik.
SSCB'de kimyasal silah geliştirme programının adı 'Noviçok' değildi, farklı bir adı vardı. Sistemin kendi adındaysa rakamlar kullanılıyordu.
— Leonid Rink
-Batı medyası bu silahı geliştirenin, ABD'ye göç eden kimya uzmanı Vil Mirzayanov olduğunu yazıyor. Mirzayanov'un, maddenin geliştirilmesiyle bir ilgisi var mıydı?
Hayır, hatta kendisi de bunu yazılarında dürüstçe itiraf ediyor. O sadece kromatografi uzmanıydı (maddelerin çeşitli karışımlarını ayrıştıran ve analiz eden kimyager). Bu alandaki analiz görevlerinin dahi kendisiyle bir alakası yoktu. Fakat o diğer ülkelerin teknik istihbaratlarına karşı koyma departmanının başındaydı, bizim tasarımlarımızı koruyordu ve bu nedenle her yere erişimi bulunuyordu. Geliştirilen sistemlerle ilgili görüşmelere katılmıyordu, tasarımla da bir alakası yoktu. Yine de bilim insanları aralarında her şeyi konuştukları için o da bilgi sahibiydi.
-İngiliz yönetimi Rusya'yı suçluyor…
Rusya'nın hiçbir sebebi bulunmuyor, bu apaçık ortada. Birincisi, Bay Skripal'i her iki taraf ta sonuna kadar kullandı, yani o İngiltere'de temas ettiği herkesi Ruslara sundu, İngilizlere de SSCB'de bildiği herkesin adını verdi. Moskova için bir ilgi odağı teşkil etmiyordu. İkincisi, seçimlere birkaç gün ve FİFA Dünya Kupası'na kısa süre kala (gelişen bu olayda) zamanlama da kesinlikle Rusya'nın çıkarına değil.

Ayrıca, olayın tüm aktörleri şimdiye kadar hala yaşadıklarına göre, Rusların böyle bir olayda parmağı olduğunu tahmin etmek zor. Hayali sabotajcıların ortaya koymuş olduğu böyle bir cahillik, komik ve kabul edilemeyecek bir şey. En önemlisi de, cahil tek bir Rus sabotajcının dahi bunun için Rus adı olan ve Rus menşeili olan tek maddeyi kullanmaya yeltenmeyecek olması. Bunun için daha uygun çok sayıda farklı madde var. Gereksiz bir kişiye füzeyle ateş etmek ve isabet etmemek, aptallığın daniskası.
- Bunun özellikle A-234 maddesi olduğunu tanımlamak mümkün mü?

Elbette, her şey tespit edilebilir. Ayrıca İngiltere'de bu tür uzmanların olduğu da kesin.

Leonid Rink
- Kendilerinin bu teknolojiye erişimleri var mı?
Tabii ki. Profesyoneller için (bu teknoloji) herkese açık. Kitle imha silahlarının bulunduğu her ülke için, İngiltere, ABD, Çin ve herhangi bir kimya üretiminin bulunduğu tüm gelişmiş ülkeler için böyle bir silah geliştirmek hiç sorun değil.

İngilizler neden mi numuneleri Moskova'ya vermiyor? Çünkü uzmanlar ne kadar uğraşırlarsa uğraşsın, teknoloji her zaman biraz farklılık gösterecek.
Bu kendine özgü bir tür 'el yazısı'. Bunun bir Rus teknolojisi olmadığı hemen ortaya çıkacak. Gerçi konsantrasyonlar aşırı düşük olabilir ve bu maddede çok sayıda bulunan hafif bileşenler şimdiye kadar kesin buharlaşıp uçtu. Onlar sistemin inceliklerini, birçok bileşenin içeriğini bilemezdi. Vil Mirzayanov da bunu bilemezdi. Bu nedenle Salisbury'deki numune, kriminoloji uzmanı için parmak izidir. Rusya'da yapılmadığı hemen söylenebilir.

Şimdilik herkes hayatta. Demek ki bu Noviçok (A-234) sistemi değil, ya da kötü hazırlanmış yahut dikkatsizce uygulanmış olabilir. Veya madde kullanıldıktan hemen sonra İngilizler panzehir kullandı, bunu yapmak içinse hangi maddeyle zehirlediğini bilmek lazım.
-Büyük bir özel kimya şirketi A-234'ü üretebilir mi?
Rahatlıkla. Herhangi bir ilaç şirketi, herhangi bir kimya şirketi bunu kendi laboratuvarında yapabilir. Fakat kesin tarifi muhtemelen hiç kimse geri getiremez.
Teknoloji nasıl gizli olmaktan çıktı?
Vil Sultanoviç (Mirzayanov) bu konuda gayet gösterdi. Tüm formülleri ifşa etti. Teknolojiyi bilen birkaç kişi daha 1990'larda Rusya'dan ayrıldı. Ben 5 kişiyi biliyorum. Kendilerine (yurtdışına) çıkmak için verilen izinler enstitümüzde büyük bir şaşkınlığa yol açtı.
- Eğer şimdi teknoloji açıksa, Londra neden kamuoyuna bu maddenin özellikle Noviçok (A-234) olduğunu açıklama ihtiyacı duydu?
Maddenin adı Rusya'ya, daha doğrusu SSCB'ye işaret ediyor.

Bir uzman için Moskova'nın bu gerekçeyle olayla alakalı gösterilmesi saçmalık, fakat Batılıları etkileyebilir. Hesaplar da bunun üzerine yapılmış.

Лента новостей
0